Dịch bệnh Covid-19, được phát hiện từ Thành phố Vũ Hán (Trung Quốc) vào khoảng tháng 11 năm 2019, sau đó lây lan ra tất cả các quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, ca nhiễm đầu tiên được ghi nhận là vào ngày 23/1/2020 tại thành phố Hồ Chí Minh. Từ năm 2020 - 2022, Việt Nam đã trải qua 4 đợt bùng phát dịch Covid-19.

Khu cách ly tập trung công dân đi từ vùng dịch về địa phương, tại Trung đoàn 750 (tháng 02/2021) Ảnh V.N

Với tỉnh Bắc Kạn, trong năm 2020 tuy không ghi nhận trường hợp dương tính với Covid-19 nhưng Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 đã tăng cưởng chỉ đạo các địa phương triển khai nhiều biện pháp phòng chống sự xâm nhập và lây lan của dịch bệnh với phương châm: nâng mức phòng chống dịch trên địa bàn tỉnh cao hơn một mức, nhưng vẫn đảm bảo các hoạt động giao thương, phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh quốc phòng và an sinh xã hội, đặc biệt là đảm bảo 100% các trường hợp nghi ngờ được điều tra giám sát theo đúng quy định. Năm 2020, toàn tỉnh đã thực hiện cách ly tập trung và cách ly tại nhà tổng cộng 1.827 công dân có yếu tố dịch tễ, hoặc đi từ vùng dịch về địa phương.

Bước sang năm 2021, nhiều tỉnh, thành phố như Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai... đã trở thành tâm dịch với hàng nghìn ca mắc mới Covid-19 mỗi ngày, số bệnh nhân tử vong tăng lên hằng ngày. Trước tình hình đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, đặc biệt là Ban chỉ đạo Phòng chống dịch Covid-19 của tỉnh đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, thêm đó là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các sở, ngành, địa phương và sự đoàn kết, đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, công tác phòng, chống dịch được triển khai quyết liệt, đồng bộ và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Từ đó, đã kiểm soát thành công cả 4 đợt dịch.

Đặc biệt, trong cuộc Bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử Đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026 diễn ra ngày 23.5.2021, đây được coi là cuộc bầu cử chưa từng có trong tiền lệ khi có tới 808 cử tri là các trường hợp đang thực hiện cách ly tại nhà, nơi cư trú, cách ly tại khu cách ly tập trung và khu cách ly cơ sở y tế được thực hiện quyền công dân, bầu cử đầy đủ theo hướng dẫn, đảm bảo đúng quy định về phòng, chống dịch. Kết quả là cùng với sự thành công trong cuộc bầu cử thì cả tỉnh không có ca bệnh dương tính và cũng không có ổ dịch nào xảy ra trong và sau khi hoàn tất công tác bầu cử.

Lấy mẫu xét nghiệm người dân trong khu phong tỏa- huyện Ba Bể (tháng 6/2021)

Giữa tháng 6 năm 2021, tỉnh Bắc Kạn ghi nhận trường hợp bệnh nhân đầu tiên dương tính với Covid-19 tại huyện Ba Bể. Tiếp theo đó liên tiếp các ca bệnh dương tính và tái dương tính được phát hiện tại 8/8 huyện, thành phố. Các chốt kiểm dịch nhanh chóng được thành lập, nhiều trường học, trạm Y tế, trụ sở UBND xã được bố trí linh hoạt thành khu cách ly tập trung và khu điều trị bệnh nhân Covid-19 đảm bảo an toàn, hiệu quả với phương châm đầu tiên là khoanh vùng dập dịch, không để dịch bệnh lây lan ra diện rộng.

Kiểm tra sức khỏe tại điểm chốt kiểm dịch huyện Chợ Mới

Lãnh đạo Sở Y tế thăm, tặng quà động viên lực lượng tham gia tại chốt kiểm dịch huyện Ngân Sơn. Ảnh V.N

Xác định nhiệm vụ tiêm vắc xin phòng chống Covid-19 là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu, là tấm lá chắn để bảo vệ người dân trước đại dịch, khi được Bộ Y tế phân bổ, tiếp cận nguồn vaccine phòng Covid-19, Ban chỉ đạo các cấp đã tăng cường đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc xin Covid-19. Công tác tiêm chủng đã huy động được sự vào cuộc của các ban ngành, đoàn thể phối hợp cùng ngành Y tế, chính quyền các địa phương triển khai quyết liệt nhằm giúp người dân đi tiêm phòng đầy đủ. Bắt đầu triển khai tiêm từ đợt đầu tiên vào tháng 4 năm 2021, đến hết năm 2022, tỉnh Bắc Kạn đã tiêm được 829.199 mũi vắc xin phòng Covid-19 cho người dân, đạt 102,53% so với số lượng vắc xin được phân bổ. Các đợt tiêm chủng đều diễn ra an toàn, đúng tiến độ. Không để tồn vắc xin, không để vắc xin quá hạn.

Tiêm vắc xin phòng chống Covid-19, tại điểm tiêm CDC tỉnh (tháng 4/2021)

Mặc dù còn nhiều khó khăn nguồn nhân lực nhưng ngành y tế Bắc Kạn đã thành lập 05 đoàn công tác với 85 lượt Y, bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên đến các tỉnh Bắc Giang, Bình Dương, Đồng Nai, Thành phố Hồ Chí Minh tham gia vào công tác điều trị, chăm sóc, truy vết, lấy mẫu xét nghiệm…, góp sức cùng tỉnh bạn đẩy lùi dịch bệnh. Có những Y, Bác sỹ hai lần xung phong tham gia vào các đoàn hỗ trợ.

Lãnh đạo Sở Y tế chụp ảnh với đoàn Y, bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên trước khi lên đường hỗ trợ tỉnh Bắc Giang (tháng 5/2021).

Cùng với lực lượng Y tế, các cán bộ, chiến sỹ trong lực lượng Công an, Quân đội cũng luôn đồng hành,sẵn sàng đối mặt với mọi gian nan, thử thách và hiểm nguy để ngăn chặn dịch bệnh Covid-19 xâm nhập vào địa bàn tỉnh, góp phần mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân. Tại các chốt kiểm dịch, khu cách ly tập trung, các điểm tiêm chủng vaccine phòng Covid-19... đâu đâu cũng có mặt những chiến sỹ công an, bộ đội. Sự vào cuộc của các đơn vị công an, quân đội không chỉ góp phần tăng thêm sức mạnh cho các “pháo đài” chống dịch, mà thực sự tạo được sự tin tưởng cho bà con nhân dân.

Hưởng ứng lời phát động “cả nước chung sức sớm chiến thắng dịch Covid-19” của đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và thư kêu gọi của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh, các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh đã ủng hộ bằng tiền và bằng hiện vật quy ra khoảng hơn 16 tỷ 300 triệu đồng. Đặc biệt, vào tháng 8 năm 2021, khi thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam chịu những ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid - 19, UBMTTQVN tỉnh Bắc Kạn đã ra Lời kêu gọi vận động ủng hộ hàng hóa, nhu yếu phẩm để gửi tới giúp đỡ nhân dân miền Nam. Và chỉ sau 5 ngày phát động quyên góp ủng hộ, UBMTTQ tỉnh Bắc Kạn đã tiếp nhận hơn 350 tấn hàng hóa gồm: Gạo, bún khô, phở khô, miến dong, bí xanh thơm… để gửi tới đồng bào miền Nam. Đây là kết quả của sự chung tay, của tinh thần đoàn kết "tương thân tương ái" không gì có thể so sánh được của nhân dân các dân tộc tỉnh Bắc Kạn trong đại dịch.

Sở Y tế tiếp nhận quà do Liên đoàn Lao động tỉnh trao tặng (tháng 5/2021).

Cùng với đó, trước muôn vàn khó khăn về vật tư y tế, trang thiết bị, máy móc phục vụ cho công tác phòng chống dịch, tỉnh Bắc Kạn đã nhận được sự ủng hộ to lớn từ các công ty, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh về kinh phí, hiện vật để góp phần cho công tác phòng, chống dịch. Riêng ngành Y tế tỉnh đã tiếp nhận từ Bộ Y tế cấp và ủng hộ của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hảo tâm…bằng kinh phí và hiện vậtnhư: máy thở, trang thiết bị máy tách chiết DNA, máy xét nghiệm PCR, xe ô tô cứu thương, xe ô tô tiêm chủng lưu động, vật tư y tế, sinh phẩm,kit, test, phương tiện phòng hộ cá nhân... với tổng trị giá gần 14 tỷ đồng.

Ngay từ khi dịch bệnh xảy ra, tỉnh Bắc Kạn cũng đã xây dựng và triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin trong phòng chống dịch như: Xây dựng Bản đồ cung cấp thông tin dịch tễ COVID-19 tỉnh Bắc Kạn; vận động CC, VC, người lao động và nhân dân tải khai báo y tế điện tử thông qua mã QR Code. Kiểm soát ra, vào cơ quan, đơn vị hằng ngày đối với khách đến và đi thông qua mã QR Code khi sử dụng một trong các phần mềm: NCOVI; BlueZone, Vietnam Health Declaration, Tờ khai y tế điện tử. Hướng dẫn người dân sử dụng ứng dụng “Sổ sức khỏe điện tử” hàng ngày để theo dõi thông tin về chứng nhận tiêm vắc-xin phòng Covid-19, cập nhật sự cố/phản ứng bất lợi sau tiêm chủng.

Cán bộ khoa xét nghiệm CDC Bắc Kạn làm việc 24/24 giờ để nhanh chóng có kết quả xét nghiệm Covid-19

Song song với đó, công tác điều trị bệnh nhân dương tính với Covid-19 đã được BCĐ phòng chống dịch Covid-19 tỉnh chỉ đạo đảm bảo cho hoạt động xét nghiệm, khu thu dung, điều trị ca bệnh dương tính tại 9 cơ sở y tế y tế công lập trên địa bàn. Đồng thời lên kế hoạch sẵn sàng đảm bảo y tế cho tối đa 3.000 người mắc COVID-19 trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, việc triển khai mô hình “Quản lý điều trị tại nhà cho người nhiễm COVID-19” đã góp phần quản lý, chăm sóc và giảm tải cho cán bộ y tế trong theo dõi điều trị. Trong 03 năm phòng chống dịch Covid-19, toàn tỉnh ghi nhận tổng cộng 79.780 ca mắc Covid-19, trong đó chỉ có 28 ca Covid-19 tử vong, do có các bệnh nền kèm theo.

Công tác đảm bảo an sinh xã hội cũng đã được nỗ lực thực hiện. Toàn tỉnh đã có gần 114.800 người được hỗ trợ theo Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 09/4/2020 của Chính phủ và Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg ngày 24/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ nhằm thực hiện các giải pháp hỗ trợ trực tiếp cho người lao động, người dân gặp khó khăn, bị giảm thu nhập do đại dịch Covid-19 với tổng số tiền hỗ trợ là 95.226 triệu đồng. Song song với đó, tỉnh triển khai thực hiện có hiệu quả chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19; Chỉ đạo thực hiện kịp thời việc miễn, giảm học phí đối với các đối tượng học sinh theo quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 28 tháng 8 năm 2021 của Chính phủ. Tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp sách giáo khoa đến các đối tượng học sinh; tiếp nhận học sinh đang về cư trú tại địa phương để phòng, chống dịch COVID-19; triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ cho các cơ sở giáo dục, CC, VC, NLĐ ngành GD&ĐT chịu ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, nhất là hỗ trợ những học sinh thuộc gia đình rơi vào hoàn cảnh khó khăn vì COVID-19, học sinh là con của cán bộ tuyến đầu trong công tác phòng, chống dịch.Thực hiện tốt chính sách BHYT, công tác giám định BHYT, giải quyết đầy đủ quyền lợi khám chữa bệnh BHYT và đáp ứng cơ bản nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, người lao động.

Tháng 10 năm 2021, Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 về Quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19" được triển khai thực hiện. Đây chính là chìa khóa hóa giải khó khăn, tạo tiền đề để tỉnh Bắc Kạn thực hiện thành công mục tiêu kép, phục hồi, phát triển kinh tế và ổn định xã hội. Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, các ngành song song với nhiệm vụ phòng chống dịch, tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp ổn định và phát triển kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, phát triển văn hóa xã hội, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Kết quả, KT - XH của tỉnh được duy trì ổn định, các chính sách chăm sóc người có công, an sinh xã hội được đảm bảo, công tác chăm sóc sức khỏe, lao động, việc làm, giảm nghèo được quan tâm, quốc phòng - an ninh, trật tự ATXH được giữ vững. Với những chỉ đạo kịp thời của UBND tỉnh theo từng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phòng chống dịch bệnh COVID-19 tỉnh đã thực hiện hiệu quả mục tiêu kép vừa đẩy mạnh phát triển KT - XH, vừa phòng, chống dịch COVID-19.

Từ tháng 06 năm 2022 đến nay, số mắc COVID-19 trên địa bàn tỉnh đã giảm mạnh, không có ca bệnh mức độ nặng. Đặc biệt trong hơn 1 tháng trở lại đây, toàn tỉnh không ghi nhận ca mắc COVID-19 mới...

Nhìn lại 3 năm phòng chống dịch bệnh Covid-19, cho thấy các biện pháp phòng, chống dịch cho đến nay cơ bản đúng hướng, kịp thời và hiệu quả. Tuy nhiên, Kiểm soát được dịch bệnh đã khó, giữ vững thành quả này càng khó hơn trong khi tình hình dịch bệnh trên Thế giới vẫn còn những diễn biến khó lường, các biến thể mới của Covid-19 liên tục xuất hiện và lây lan nhanh ra nhiều nước. Điều này đòi hỏi chúng ta không được chủ quan, lơ là mà cần tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống dịch hiệu quả. Cần tiếp tục có sự chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân trong công tác chống dịch theo phương châm “4 tại chỗ” và thực hiện tốt thông điệp: “2K (khẩu trang, khử khuẩn) + vaccine + thuốc điều trị + công nghệ + ý thức người dânvà các biện pháp khác” để chúng ta có thể sống an toàn trong môi trường không còn dịch bệnh Covid-19 và không để dịch trùng dịch, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng, an sinh xã hội, phát triển kinh tế tại các địa phương./.

TTƯT.BsCKII. Tạc Văn Nam

Giám đốc Sở Y tế