TTƯT.BSCKII Tạc Văn Nam phát biểu tại Đại hội Đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Bắc Kạn lần thứ III, năm 2019.
Ấn tượng đầu tiên khi gặp anh là phong thái đĩnh đạc, cùng gương mặt cương nghị với đôi mắt sáng, toát lên sự quyết đoán, thông minh, luôn thu hút người đối diện khi trò chuyện. Nhiều người biết đến anh với vai trò một người Bác sỹ, một người giáo viên, đôi khi kiêm“nhà báo không chuyên”vớitrên 500 bài viết vềkiến thức y học và về những phân tích, dự báo, cũng như những trăn trở của nghề, của ngành mà anh đang cống hiến. Trên tất cả, hình ảnh của anh luôn hiện lên như một tấm gương sáng về Y đức với tinh thần tự học tập, cống hiến, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, sáng danh là người Thầy thuốc Ưu tú của nhân dân.
Từ mơ ước được chữa bệnh, cứu người…
Sinh ra và lớn lên trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng tại huyện Đại Từ (Thái Nguyên). Là người dân tộc Cao Lan, chứng kiến nhiều người thân của mình gặp nhiều khó khăn trong việc khám chữa bệnh. Từ nhỏ, trong anh đã thôi thúc một mong muốn là được theo nghề Y để chữa bệnh cứu người. Nghĩ là làm, anh quyết tâm ôn luyện và thi đỗ chuyên ngành Bác sĩ Đa khoa hệ chính quy với thời gian đào tạo 06 năm.
Tháng 9 năm 1995, sau khi ra trường Anh tình nguyện nhận công tác tại Trạm Y tế xã Yên Lãng, huyện Đại Từ. Với địa bàn rộng, dân cư đông đúc (>13.000 dân), chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt nơi đây vào thời điểm đó là vùng trọng điểm có tỷ lệ lưu hành bệnh Sốt rét cao. Là một bác sĩ trẻ nhiệt huyết, với chuyên môn đã được đào tạo, anh đã tham gia cấp cứu hàng trăm ca bệnh, tham gia đỡ đẻ cho trên 400 ca, xử lý cấp cứu, khâu vá vết thương cho hàng ngàn ca tai nạn trong lao động, sản xuất. Trong thời gian làm việc tại đây, Anh và các đồng nghiệp đã phối hợp với các Bệnh viện chuyên khoa tỉnh Thái Nguyên, TTYT huyện Đại từ tiến hành khám sàng lọc, phẫu thuật hàng trăm ca bệnh về Mắt đem lại ánh sáng cho bệnh nhân mù lòa. Anh còn tích cực Tham mưu cho Chính quyền và Ban CSSKND địa phương quy hoạch quỹ đất, xây dựng cơ sở vật chất Trạm y tế xã khang trang, mua sắm đầy đủ Trang thiết bị. Sau khi Trạm Y tế xã Yên Lãng đã đi vào nề nếp, với mong muốn được học tập nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, năm 2001 anh quyết định chuyển công tác đến tỉnh Bắc Kạn.
Dấu chân Anh đã inkhắp các thôn, bản vùng cao
Bác sỹ Tạc Văn Nam đã đưa công tác Truyền thông GDSK đến khắp các thôn bản vùng cao của tỉnh Bắc Kạn.
Thời gian đầu anh được phân công làm việc tại Khoa Liên Chuyên khoa (Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Kạn). Sau đó, trước nhiệm vụ chính trị của Tỉnh, cần thiết phải thành lập Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe (TTGDSK). Anh được Sở Y tế giao trọng trách đứng ra tham mưu xây dựng Trung tâm. Và anh cũng chính là người đầu tiên “đặt nền móng” cho hoạt động TTGDSK của tỉnh Bắc Kạn. Từ năm 2002 đến năm 2008, anh được cấp trên tín nhiệm, bổ nhiệm giữ chức vụ Trưởng phong, rồi Phó Giám đốc và Giám đốc Trung tâm TTGDSK. Dưới sự tham mưu của anh, Trung tâm TTGDSK Bắc Kạn đã được UBND tỉnh đầu tư xây dựng cơ sở vật chất khang trang, trang thiết bị hiện đại hoạt động hiệu quả. Hằng năm qua kết quả kiểm tra chéo đơn vị luôn đạt loại Xuất sắc.
Với cương vị “đầu tàu” về lĩnh vực truyền thông GDSK, anh luôn gương mẫu, đi đầu trong mọi hoạt động, tích cực đến từng cơ sở vận động, tuyên truyền người dân nâng cao ý thức chăm sóc sức khỏe. Sâu sát, đau đáu, miệt mài dồn hết tâm huyết cho công tác Truyền thông GDSK, đó là tất cả những gì mà mọi người đã từng làm việc với Bác sỹ Tạc Văn Nam đều nhận thấy ở anh. Anh luôn tâm niệm rằng “Vai trò cốt lõi của truyền thông giáo dục sức khỏe không chỉ dừng lại ở việc người dân nhận thức ở mức độ nào mà quan trọng là người dân sẽ thực hiện như thế nào. Bởi vì mấu chốt của TTGDSK là giúp người dân thay đổi hành vi, phải thực hiện và duy trì hành vi có lợi cho sức khỏe chứ không phải chỉ là nâng cao nhận thức…”. Vì vậy, anh đã cùng anh em trong đơn vị tham mưu cho ngành không ngừng đổi mới và đa dạng hóa các nội dung, hình thức truyền thông từ truyền thông gián tiếp như phát tờ rơi, áp phích, panô, băng đĩa hình, cẩm nang, tài liệu bằng tiếng dân tộc… đến hình thức truyền thông trực tiếp tại cộng đồng. Không chỉ tập trung vào truyền thông phòng chống các bệnh thông thường, mà còn mở rộng phạm vi, đối tượng, trong đó chú trọng đến các bệnh dịch truyền nhiễm nguy hiểm mới nổi, các bệnh không lây nhiễm phổ biến.Đặc biệt là việc áp dụng chuyển đổi truyền thông một chiều sang hình thức Giao lưu văn hóa sức khỏe đã gây được hiệu ứng cao và tiếng vang trong lòng người dân. Có thể nói, những năm gắn bó với công tác TTGDSK, dấu chân của bác sỹ Tạc Văn Nam đã in khắp các bản làng của 100% xã trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn để đem kiến thức, tri thức của mình với mong muốn nâng cao kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh tật cho bà con. Với những nỗ lực triển khai nhiệm vụ, công tác TTGDSK được truyền tải một cách thường xuyên, liên tục đến với người dân, nên đã hạn chế tình hình dịch bệnh, giảm tỷ lệ mắc bệnh, và giảm chi phí khám chữa bệnh cho người dân trên địa bàn tỉnh.
Với những chuyển biến ở Ngành Y tế Bắc Kạn
Bác sỹ Tạc Văn Nam với vai trò Hiệu trưởng Trường Trung cấp Y tế Bắc Kạn.
Tháng 6/2016, trước yêu cầu của công việc, với năng lực quản lý đã được ghi nhận, cùng với khả năng giảng dạy được tôi luyện qua các vị trí công tác, Bác sĩ Tạc Văn Nam được cấp trên bổ nhiệm làm Hiệu trưởng Trường Trung cấp Y tế Bắc Kạn. Anh tham gia là giảng viên các khóa đào tạo cho cán bộ y tế các tuyến, trực tiếp đứng lớp giảng dạy về Quy tắc phát ngôn, Ứng xử cho lãnh đạo các đơn vị trong ngành. Tháng 12/2016 Tỉnh Bắc Kạn triển khai mô hình Sát hạch tuyển chọn các vị trí lãnh đạo do Ban thường vụ Tỉnh ủy quản lý, Bác sĩ Tạc Văn Nam là 01 trong 08 ứng viên được quy hoạch vào vị trí này. Sau quá trình xét chọn, bỏ phiếu tín nhiệm và sát hạch bằng việc Báo cáo Chương trình hành động trước Hội đồng thi sát hạch của tỉnh. Bác sĩ Tạc Văn Nam đã được UBND tỉnh ban hành quyết định Bổ nhiệm chức vụ Phó Giám đốc Sở Y tế từ ngày 01/01/2017.
Với vai trò là Phó giám đốc Sở Y tế, Bác sĩ Tạc Văn Nam nhìn nhận thấy thực trạng của ngành y tế Bắc Kạn còn có nhiều hạn chế về trang thiết bị, cơ sở vật chất... Vì vậy, anh cùng Ban Giám đốc Sở Y tế đã quan tâm chú trọng trong việc tham mưu cho UBND tỉnh, kêu gọi đầu tư từ các tổ chức, dự ánxây dựng nhiều Trạm Y tế xã đạt Bộ Tiêu chí Quốc gia. Nhờ vậy, hệ thống y tế các Trạm Y tế tại tỉnh Bắc Kạn đã có được cơ sở vật chất khang trang, đủcác phòng chức năng theo quy định của Bộ Y tế. Được phân công phụ trách lĩnh vực đào tạo Anh đã tham mưu cho Giám đốc, đồng thời chỉ đạo tổ chức nhiều lớp đào tạo cho các cán bộ y tế đi học nâng cao nghiệp vụ và sử dụng các trang thiết bị phục vụ việc khám chữa bệnh. Cùng với đó xây dựng mô hình Phòng khám đa khoa, Trạm y tế hoạt động theo nguyên lý Y học gia đình tại tuyến cơ sở của tỉnh Bắc Kạn.
Với đặc thù, khối lượng công việc lớn, thường xuyên chủ trì các cuộc họp, hội nghị, chỉ đạo, điều hành và đi công tác cơ sở. Trong khi đó, vào thời điểm từ 2018-2019 Ban Giám đốc Sở Y tế chỉ có 02 người nên tần suất công việc rất áp lực, căng thẳng nhưng Bác sĩ Nam vẫn kiên trì không mệt mỏi để cùng đồng nghiệp tham mưu cho HĐND, UBND tỉnh xây dựng các Nghị quyết, cácđề án, kế hoạch.. mang tính chiến lược trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe cho nhân dân trên địa bàn tỉnh. Là nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa trông rộng, Bác sĩ Tạc Văn Nam đặc biệt quan tâm và triển khai mạnh mẽ cuộc vận động “Đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh” do Bộ Y tế phát động. Xác định rõ điều này, Bác sĩ Nam đã đưa ra yêu cầu, chỉ tiêu cụ thể và ký cam kết với từng đơn vị y tế, có chế độ khen thưởng, kỷ luật rõ ràng đối với các tập thể cũng như cán bộ y tế khi thực hiện nội dung này. Đồng thời, anh cũng chỉ đạo, giám sát hoạt động đường dây nóng tại các đơn vị, cơ sở khám chữa bệnh nhằm ghi nhận kịp thời ý kiến phản ánh của người dân. Từ năm 2017 đến nay, anh đã tham mưu tích cực cho ngành Chỉ đạo các đơn vị Khám chữa bệnh trong tỉnh Lập kế hoạch cải tiến chất lượng bệnh viện, xây dựng cơ sở Y tế “Xanh-Sạch-Đẹp”…Qua kiểm tra đánh giá chất lượng bệnh viện năm 2019 Tất cả 9/9 bệnh viện đều đạt mức Khá trở lên... Kết quả của những cố gắng này là người dân đã cơ bản hài lòng về các dịch vụ y tế, nâng cao được niềm tin của người dân đối với ngành y tế.
Là một người lãnh đạo đi lên từ cán bộ cơ sở, Bác sĩ Tạc Văn Nam luôn tâm niệm “Người thầy thuốc phải phục vụ nhân dân, vì nhân dân” nên trong lĩnh vực nào, ở bất kỳ cương vị nào cũng vậy, từ công tác quản lý, chỉ đạo về chuyên môn, phối hợp với các ngành trong triển khai công việc cho đến việc chỉ đạo công tác đoàn thể anh vẫn luôn luôn tận tâm, tận lực, tận trí hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đồng thời tham gia mọi hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao do tỉnh, do ngành tổ chức. Ngoài công tác quản lý, Anh còn tham gia các buổi báo cáo viên về Pháp luật cho các CC, VC, NLĐ của các ngành trong tỉnh. Báo cáo viên Về Công tác Phòng chống bệnh tật cho Học sinh, Phụ nữ, Người cao tuổi, người dân tại cộng đồng, đặc biệt là Người có công với cách mạng trong các đợt Điều dưỡng.
Trong cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Hồ Chí Minh”, Anh luôn là người đứng đầu cần tiên phong, gương mẫu trong việc “Nói đi đôi với làm”. Ở cương vị quản lý, anh tận dụng mọi thời gian để tham gia các lớp học nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Anh tốt nghiệp khóa Bác sĩ CKI năm 2006, tốt nghiệp khóa học Bác sĩ CKII năm 2012. Cùng với đó anh luôn khuyến khích, động viên và tạo điều kiện để đồng nghiệp theo học các lớp chuyên khoa, chuyên ngành nhằm nâng cao trình độ chuyên môn. Năm 2017, Bác sĩ Tạc Văn Nam là người trực tiếp tuyển chọn và lên kế hoạch tập luyện thành lập đội thi tham gia Hội thi Y tế thôn bản giỏi lần thứ II do Bộ Y tế tổ chức. Với sự dẫn dắt tài tình của anh, đội thi của ngành Y tế Bắc Kạn đã xuất sắc vượt qua các đội tiêu biểu ở các khu vực miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ để giành giải Nhất trong vòng chung kết toàn quốc. Ngành Y tế Bắc Kạn đã tạo thêm một tiếng vang lớn và càng khẳng định rõ vị thế của mình trong hệ thống ngành y tế cả nước.
TTƯT.BSCKII Tạc Văn Nam là giảng viên, báo cáo viên đầu ngành.
…Đến những đề tài khoa học và những thành tích được ghi nhận.
Bác sỹ Tạc Văn Nam trong buổi lễ phong tặng Danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú năm 2017.
Với khối lượng công việc nặng nề, nhưng Bác sĩ Tạc Văn Nam luôn dành nhiều thời gian để tham gia công tác Nghiên cứu khoa học. Từ năm 2008 đến nay, Anh đã là chủ nhiệm 12 đề tài nghiên cứu khoa học cấp ngành,01 đề tài cấp tỉnh, được Hội đồng KH & KT ngành Y tế nghiệm thu,nhiều đề tài được đánh giá cao, có chất lượng hiệu quả được áp dụng vào thực tiễn. Tiêu biểu là các đề tài: “Thực trạng và đề xuất một số giải pháp cải thiện hành vi dự phòng tai biến mạch máu não cho người cao tuổi tại thị xã Bắc Kạn năm 2011”; "Thực trạng sử dụng và kiến thức thái độ của người thường xuyên uống rượu, bia tại thị trấn Chợ Rã, huyện Ba Bể năm 2014"; “Nghiên cứu Kiến thức, thái độ về bán thuốc kê đơn của nhân viên Nhà thuốc, Quầy thuốc tại thành phố Bắc Kạn năm 2018”; ”Đánh giá kỹ thuật sử dụng bút tiêm Insulin của bệnh nhân đái tháo đường điều trị ngoại trú tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Kạn năm 2019”……Hiện anh đang là chủ nhiệm đề tài Nghiên cứu khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu một số giải pháp can thiệp, quản lý bệnh nhân Viêm gan vi rút B ở lứa tuổi từ thanh niên tại tỉnh Bắc Kạn” theo kế hoạch sẽ được nghiệm thu trong tháng 5/2020.
Năm 2017, 2018 khi bệnh Rối loạn phân ly tập thể xảy ra liên tiếp ở xã Xuân Lạc (huyện Chợ Đồn), xã Cư Lễ (huyện Na Rỳ), hay năm 2019 là dịch Cúm A phân tuýp H1pdm09 ở huyện Ngân Sơn, Cúm A H1N1 xảy ra ở huyện Na Rỳ...vẫn hình ảnh đôi bàn chân bước đi thoăn thoát của người lãnh đạo ngành Y ấy, luôn tiên phong đi vào vùng dịch đểđưa ra các phương án giải quyết và chống dịch với chính quyền địa phương.Những ngày cuối tháng 02/2020 này, khi cả hệ thống chính trị cũng như toàn ngành y tế đang chung tay phòng chống và đẩy lùi đại dịch Covid-19. Trong khu tiếp nhận, cách ly các công dân Việt Nam trở về từ Trung Quốc tại Trung Đoàn 750 và Trường Quân sự tỉnh, mọi người lại thấy anh trong bộ áo Blu trắng đến kiểm tra, giám sát công tác phòng dịch và kịp thời động viên đội ngũ cán bộ y tế yên tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao. Anh cũng không quên đến thăm hỏi, động viên công dân yên tâm cách ly, theo dõi sức khỏe phòng bệnh cho bản thân và cộng đồng.
Trên 24 năm công tác, trải qua biết bao nhiêu cương vị từ một Bác sỹ điều trị tại tuyến cơ sở đến nhà Lãnh đạo quản lý nặng lòng với công tác y tế của tỉnh Bắc Kạn. Ở cương vị nào anh cũng luôn là người tiên phong gương mẫu để cho mọi người học hỏi và noi theo. Ghi nhận những đóng góp đó, liên tục từ năm 2005 đên nay, anh đã được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế, Ban thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh tặng Bằng khen, Sở Y tế và các ngành tặng nhiều Giấy khen vì có cống hiến trong các hoạt động. Cụ thể: Năm 2014, Anh vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì Có thành tích trong công tác, góp phần vào sự nghiệp xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc. Năm 2018, Bộ Y tế tặng Kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Nhiều năm liền liên tục đạt Danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, 02 lần đạt Danh hiệu Chiến sỹ thi đua cấp tỉnh. Và có lẽ, vinh dự và tự hào nhất là vào năm 2017 anh được Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam phong tặng Danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú. Đó là sự ghi nhận, phần thưởng xứng đáng cho sự cống hiến, đóng góp miệt mài, thầm lặng của anh trong sự nghiệp Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân suốt bao năm qua.
Trong quá trình trò chuyện với chúng tôi, là người lãnh đạo luôn gần gũi với mọi người, có tâm, có tầm. Anh luôn chia sẻ về những công việc, dự định sắp tới nhằm giúp cho ngành y tế tỉnh nhà hoàn thành các Chỉ tiêu đã được cấp trên giao. Anh luôn tâm niệm và mong mỏi huy động, quy tụ được tinh thần đoàn kết, gắn bó, tôn trọng giữa các thế hệ cán bộ y tế để tạo ra sức mạnh tập thể, phát huy tối đa những nguồn lực của ngành, từ đó vượt qua khó khăn, thách thức để phục vụ nhân dân một cách tốt nhất.Hằng ngày, hằng giờ Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ chuyên khoa II Tạc Văn Nam vẫn miệt mài, âm thầm, tận tụy cống hiến trí tuệ, lòng nhiệt thành trong các công việc được giao. Tài năng và tâm huyết của anh đã tạo nên hình ảnh đẹp về người Thầy thuốc Việt Nam hôm nay./.
Bài và ảnh: Kim Cúc (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Bắc Kạn).