Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, điều trị sớm ARV cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV bằng  phác đồ 3thuốc, cho trẻ ăn sữa ngoài thay thế hoàn toàn sữa mẹ có thể khống chế tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con xuống dưới 2% - tức là loại trừ được sự lây truyền HIV từ mẹ sang con.

Chúng ta hoàn toàn có thể thực hiện được mục tiêu loại trừ tình trạng trẻ nhiễm HIV từ mẹ nếu phụ nữ nhiễm HIV nhận được các can thiệp phù hợp và kịp thời. Như vậy, người nhiễm HIV hoàn toàn có khả năng có những đứa con khỏe mạnh nếu biết được những kiến thức cơ bản và nhận được sự tư vấn chuyên sâu phù hợp. Để đạt được kết quả như mong muốn, phụ nữ mang thai nhiễm HIV hoặc người nhiễm HIV đang có ý định sinh con cần phải sớm biết được tình trạng bệnh của mình. Họ cần phải tiếp cận sớm với dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện để được điều trị ARV kịp thời và con của họ cũng cần phải được điều trị dự phòng phơi nhiễm HIV và nuôi dưỡng phù hợp.

Ảnh: Tư vấn về phòng, chống HIV/AIDS tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS Bắc Kạn

Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn nhiều phụ nữ mang thai không tiếp cận được các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Nguyên nhân chủ yếu do họ thiếu thông tin, thiếu kiến thức về phòng, chống HIV/AIDS nói chung và dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con nói riêng nên không chủ động tìm kiếm dịch vụ. Mặt khác, sự kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS cũng là rào cản làm cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV hoặc những người nhiễm HIV đang có ý định sinh con ngại tiếp cận các dịch vụ và nếu có thì cũng ở giai đoạn muộn làm ảnh hưởng đến hiệu quả của can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con.

Có thể nói, lây truyền HIV từ mẹ sang con có thể để lại những hậu quả lâu dài và nặng nề. Tuy nhiên, nếu được can thiệp kịp thời và toàn diện thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con có thể giảm còn rất thấp. Bởi vậy, không chỉ với những phụ nữ có nguy cơ cao lây nhiễm HIV/AIDS, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cần phải đến cơ sở y tế khi có ý định mang thai, khi mới bắt đầu mang thai để được thăm khám, tư vấn, xét nghiệm phát hiện nhiễm HIV sớm, can thiệp đúng thời điểm và hiệu quả. Có như vậy, chúng ta mới bảo vệ được bé ngay từ khi còn nằm trong bụng mẹ và tiến tới loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con. Tại Bắc Kạn, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tại tổ 9 Phường Nguyễn Thị Minh Khai – Thành phố Bắc Kạn là địa chỉ tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện đáng tin cậy.      

Bài, ảnh Thành Luân

Trung tâm Truyền thông GDSK