Cán bộ y tế cơ sở đang KCB cho người cao tuổi tại

xã Phương Linh (huyện Bạch Thông) - ảnh T.V.Nam

Nghiên cứu nhằm 02 mục tiêu như sau: (1) Mô tả bệnh tật thường gặp của người cao tuổi tại xã Nông Thượng, thành phố Bắc Kạn,  tỉnh Bắc Kạn năm 2017.(2)Đánh giá thực trạng sử dụng dịch vụ y tế của người cao tuổi tại xã Nông Thượng, Thành phố Bắc Kạn.

Nghiên cứu được tiến hành trên 100 người cao tuổi đang sinh sống tại xã Nông Thượng, Thành phố Bắc Kạn từ tháng 05-11/2017. Cho thấy: Giới nam chiếm 57%, nữ chiếm 43%;  Nhóm tuổi  từ 60-74 tuổi (84%), nhóm >90 tuổi là 1%; 40% già yếu không làm gì; 96% số đối tượng có hoàn cảnh kinh tế bình thường; 90% sống cùng con cái;

Kết quả:  Tỷ lệ ốm đau trong vòng 3 tháng qua chiếm 96%; Số mắc 1 chứng bệnh là 80,2%, 02 chứng bệnh chiếm 13,5%; Mắc ≥ 03 chứng bệnh chiếm 6,3%; Nhóm bệnh mắc nhiều nhất là: Tim mạch/Huyết áp chiếm 51%; Xương khớp chiếm 50%; Hô hấp chiếm 19%; Thần kinh 16%; Tiêu hóa 8%; Tiết niệu 6%; TMH 5%...;Mức độ ốm đau trong lần gần đây nhất: Nhẹ: 85,5%; Nằm tại CSYT tuyến huyện trở lên là 6,2%; Nằm tại nhà là 3,1%; Tại Trạm Y tế 3,1%; phải đưa đi cấp cứu ngay 2,1%.

Về thực trạng sử dụng dịch vụ y tế của người cao tuổi bị ốm đau tại xã Nông Thượng, Thành phố Bắc Kạn: Khi bị ốm NCT đi ngay đến CSYT là 16,7%; Đi trong ngày thứ nhất là 59,3%; Ngày thứ hai là 12,5%; Từ ngày thứ 3 trở lên là 11,5%;  Khi bị ốm: Đến Trạm Y tế xã khám chữa bệnh 37%; Đến BV huyện trở lên 24%;  Đến Y tế tư nhân 18%; Tự ra Quầy thuốc mua thuốc về chữa 11%; Tự chữa bằng thuốc Nam, thuốc YHCT theo kinh nghiệm 8%; Mời CBYT đên nhà KCB là 2%; Lý do lựa chọn cách KCB và sử dụng dịch vụ y tế mà NCT đưa ra là: Thường xuyên KCB tại nơi đó 99%; Sử dụng dịch vụ đó được BHYT chi trả chi phí KCB 89%; Nơi đó Thái độ, phong cách phục vụ tốt 67%; Do dịch vụ đó gần nhà 19%; Giá cả hợp lý và Dịch vụ nơi đó thuận tiện cùng chiếm 6%...; Chi phí tiền thuốc trung bình cho một lần KCB gần đây nhất: Mời CBYT đên nhà KCB TB 670.000đ; Đến Y tế tư nhân KCB TB là 467.600 đ; Đến Cơ sở Y tế công tuyến BV huyện trở lên TB 206.800; Đến Trạm Y tế xã khám chữa bệnh TB 68.700; Tự ra Quầy thuốc mua thuốc Tân dược về chữa TB 47.600 đ;  Nguồn chi trả chi phí KCB của NCT: BHYT chi trả: 78%; Tự chi trả bằng tiền sẵn có 18%; Con cháu chi trả 3%;  Vay mượn trả 1%; Đánh giá của NCT về Chi phí KCB: Cao là 69%; Bình thường là 30%; Không quan tâm là 1%;  Đánh giá về chất lượng dịch vụ y tế của Tuyến xã: Tốt là 78%;  Chất lượng dịch vụ của TTYT Thành phố Bắc Kạn: Tốt 92%. 

Qua kết quả nêu trên, nhóm nghiên cứu đưa ra hai khuyến nghị như sau: (1) Đẩy mạnh việc thực hiện các nội dung tại quyết định số 1102/QĐ-UBND ngày 01/08/2017 của UBND tỉnh Bắc Kạn v/v Ban hành kế hoạch thực hiện chương trình hành động quốc gia về Người cao tuổi trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2017-2020. Đây là một giải pháp kịp thời nhằm chăm sóc sức khỏe NCT, góp phần phát huy vai trò NCT, ứng phó những thách thức của một xã hội già hóa; (2) Tăng cường truyền thông giáo dục thay đổi hành vi nâng cao nhận thức, tạo môi trường xã hội đồng thuận tham gia chăm sóc sức khỏe NCT; xây dựng, phát triển phong trào chăm sóc sức khỏe NCT; củng cố, hoàn thiện hệ thống cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám chữa bệnh cho NCT (thành lập khoa Lão khoa tại các BVĐK); xây dựng, phổ biến và nhân rộng mô hình chăm sóc sức khỏe dài hạn cho NCT. /.

Tác giả: TTƯT.BsCKII.Tạc Văn Nam

Phó Giám đốc Sở Y tế Bắc Kạn